Hoefslag #2 2024
Het KNHS Handboek voor Wedstrijdtrainer Dressuur beschrijft de zes variaties in draf, zoals we die allemaal kennen: van arbeidsdraf oplopend in verzameling tot de piaffe, de hoogste verzamelingsgraad. Als je op zoek gaat naar naar het begrip “2e draf” zal je vergeefs zoeken. Ook in de dessuurproeven wordt nooit gevraagd om een “tweede draf”, daarom verbaas ik me erover dat er zoveel aandacht is voor dit fenomeen dat ver verwijderd is van de moderne dressuursport.
Een korte zoektocht op internet levert ontluisterende beelden op van paarden die in een vertraagde sluipgang door de baan gaan. De trotse eigenaar legt uit dat dit de zogenaamde “2e draf” is, die absoluut nodig is als je wilt meetellen in dressuurland. Wat je ziet, is een vertraagd ritme in draf, mogelijk gemaakt doordat het paard zijn rug vasthoudt en in slow motion met zijn benen voortwiegt. Door in het ritme van de beweging steeds een rukje aan de teugel te geven vermijd je het voorwaarts gaan (dit is geen handleiding!). Om het geheel nog “fraaier” te laten lijken gebruikt men de zweep om een extra veertje in de beweging te brengen: zo lijkt het nét passage!
Passage is heel wat anders dan een beetje door de baan schommelen En dat is precies waar de schoen wringt- het is geen passage, verre van dat. Ten eerste is passage voorbehouden aan paarden die na jaren van gedegen opleiden de hoogste graad van africhting hebben bereikt, de Grand Prix. En ten tweede…passage is heel wat anders dan een beetje door de baan schommelen. In de passage is het ritme inderdaad vertraagd, maar in plaats van te sluipen met een weggedrukte rug, laat het paard de vermeerderde energie van de achterbenen doorvloeien naar een fijne verbinding met de hand. Dat kan alleen als het paard sterk genoeg is, lenig en ontspannen blijft. Het resulteert in een vloeiende bewegingsafloop die doorverzamelen naar de piaffe mogelijk maakt en vanuit de piaffe weer vloeiend door naar de passage, één van de moeilijkste overgangen in de dressuur.
Nou even terug naar de amateur, die zijn of haar Tiktokvrienden wil imponeren met een 2e draf die lijkt op een echte passage. Paarden die deze fout aanleren, ontwikkelen ook de neiging om in deze zweefdraf te schieten zodra er spanning optreedt. Dat wordt een groot probleem in de verdere opleiding van het paard, die zich bij een poging tot verzamelen zal vastzetten en in een zweefpas terecht komt waar het moeilijk weer uit te krijgen is. Het probleem kan zo ver komen, dat een paard volledig ongeschikt kan raken voor een verdere carrière in de sport.
Dat geldt ook voor de “Berendans” die wordt aangeleerd onder het motto van Piaffe. Hoe zou het kunnen dat internationale topruiters pas beginnen met het aanleren van échte piaffe, als een paard ruimschoots ontwikkeld en geschoold is? Dat ze daar jaren over doen, in plaats van tips en trucs in één clinic? Een instructeur die aanbiedt paarden die de basis nog niet eens kennen “piaffe” te leren, zou direct zijn licentie moeten inleveren…voorzover hij of zij die al heeft. En juryleden moeten dit soort schijnverzameling streng beoordelen.
De nare gevolgen voor het paard die deze trucs lichamelijk en geestelijk niet kan verwerken zijn een hoge prijs voor een paar duimpjes op Facebook.